ಧನುರ್ಮಾಸವನ್ನು ಸೂರ್ಯನ ಚಲನೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಧನುರ್ ರಾಶಿಯಿಂದ ಮಕರ ರಾಶಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ 30 ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಡಿಸೆಂಬರ್ 16/17 ರಿಂದ ಜನವರಿ 14/15 ರವರೆಗೆ ಇರುವುದರಿಂದ, ಈ ಅವಧಿ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ.
ಧನುರ್ಮಾಸದ ಮಹತ್ವ
ಸೂರ್ಯನ ಚಲನೆ: ಈ ಅವಧಿಯು ಸೂರ್ಯನು ಧನುರ್ ರಾಶಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸಮಯವಾಗಿದ್ದು, ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನು ಮಕರ ರಾಶಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.
ದೇವತಾ ಆರಾಧನೆ: ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ದೇವತಾ ಆರಾಧನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ಇದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಆರಾಧನೆ ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಕರ್ಮಮಾಸ: ಧನುರ್ಮಾಸವನ್ನು ಕರ್ಮಮಾಸ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕರ್ಮಗಳು ಅಥವಾ ಶುಭಕಾರ್ಯಗಳು (ವಿವಾಹ, ಗೃಹಪ್ರವೇಶ ಇತ್ಯಾದಿ) ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ದೇವತಾರಾಧನೆ ಮತ್ತು ಉಪಾಸನೆ ಮಾತ್ರ ಮುಖ್ಯವಾದುದಾಗಿದೆ.
ಧನುರ್ಮಾಸದ ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳು
ಈ ಮಾಸವು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ:
1. ಅಧ್ಯಾಯ ಮಾಸ: ವೇದ ಪಠಣ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತ.
2. ಕೋದಂಡ ಮಾಸ: ರಾಮನ ಧನುಸ್ಸಿಗೆ (ಕೋದಂಡ) ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಸರು.
3. ಕಾರ್ಮುಕ ಮಾಸ: ಕಾರ್ಮುಕ ಎಂದರೆ ಧನುಸ್ಸು; ಇದು ಧನುರ್ಮಾಸದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಹೆಸರು.
4. ಖಾರ್ಮಾಸ: ಈ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳದೆ, ದೇವರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪುರಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವ
ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರಾಧನೆ: ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾದ ಆರಾಧನೆ, ಉಪಾಸನೆ, ಮತ್ತು ಜಪಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಫಲಪ್ರದವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಆಂಡಾಳ್ ತಿರುಪ್ಪಾವೈ: ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ, ಧನುರ್ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಆಂಡಾಳ್ ಅವರ ತಿರುಪ್ಪಾವೈ ಪಾಠ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಪೂಜೆ: ಧನುರ್ಮಾಸದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಸ್ವಾಮಿ ಪೂಜೆ ವಿಶೇಷವಾದದ್ದು.
ಧನುರ್ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಉಪಾಸನೆಗಳು
1. ಮಧ್ಯಾಹ್ನಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಪೂಜೆ: ಧನುರ್ಮಾಸದಲ್ಲಿ ದೇವರ ಪೂಜೆ ಬೆಳಿಗ್ಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ (ಬ್ರಹ್ಮ ಮುಹೂರ್ತ) ನಡೆಸುವುದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಸ್ನಾನ ಮತ್ತು ಜಪ: ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹರಿ ನಾಮ ಸ್ಮರಣೆ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು.
3. ಪರಮಾರ್ಥ ಸೇವೆ: ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ವ್ರತ, ಭಜನೆ ಮತ್ತು ದಾನ ಧರ್ಮದ ಮೂಲಕ ಶ್ರದ್ಧೆ ತೋರಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಧನುರ್ಮಾಸವನ್ನು ವೇದ ಶ್ರವಣ ಮತ್ತು ಪಠಣದ ಮಾಸವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿ ಹೋಮ, ಗಾಯತ್ರಿ ಜಪ, ಮತ್ತು ಚಂಡೀ ಪಠಣ ಮಾಡುವುದು ದೊಡ್ಡ ಫಲ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಧನುರ್ಮಾಸವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯಿಂದ ತುಂಬಿದ ಪವಿತ್ರ ಕಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಕ್ತಿಯ ಗರ್ಭಿತ ತತ್ವವನ್ನೂ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜಾಗೃತಿಯ ಕಾಲವನ್ನೂ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಉಪಾಸನೆ, ಪೂಜೆ, ಮತ್ತು ಜಪಗಳು ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.
